Ауа райы
Астана +7 °С
Алматы +14 °С
валюта бағамы
USD 421.58
EUR 496.83
RUB 5.53
CNY 62.20
100 оқулықтың электронды мәтіндері жаңа алфавитте жариялануы қажет – Мемлекеттік хатшы НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – 100 оқулықтың электронды мәтіндері Қазақстандық ашық университет негізінде жаңа алфавитте жариялануы қажет. Бұл туралы ҚР Президенті жанындағы Қоғамдық сананы жаңғырту бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұлттық комиссияның кеңейтілген мәжілісінде ҚРО Мемлекеттік хатшысы Қырымбек Көшербаев айтты, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.
Жаңа әліпби негізіндегі қазақ тілінің емле ережелері – мамандар талқылауынан өткен нұсқа НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Биыл қаңтар айының соңында Қазақстан Республикасы Үкіметі жанындағы Ұлттық комиссия отырысында жетілдірілген жаңа әліпби жобасымен бірге «Жаңа әліпби негізіндегі қазақ тілінің емле ережелерінің» соңғы нұсқасы бірауыздан мақұлданған болатын. Осыған орай, А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының бас ғылыми қызметкері, профессор Айман Алдаш емле ережелеріне қатысты пікір білдірді. Осы пікірді «ҚазАқпарат» ХАА қаз-қалпында жариялауды жөн көріп отыр.
Ғалым жаңартылған әліпби жайында: Оқырман мен жазарман үшін ең қолайлы нұсқа НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Осы жылдың 28 қаңтар күні Қазақстан Республикасы Үкіметі жанындағы Қазақ тілі әліпбиін латын графикасына көшіру жөніндегі ұлттық комиссия жетілдірілген қазақ әліпбиінің жобасын мақұлдады. Жаңа жоба жөнінде А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының жетекші ғылыми қызметкері, филология ғылымдарының кандидаты Алмагүл Хабиевадан пікір білдіруді сұраған едік.
Тіл маманы жаңа әліпбиде неге і орнына і таңбасы алынбағанын түсіндіріп берді НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Филология ғылымдарының кандидаты Нұрсәуле Рсалиева латын графикасындағы жаңа жетілдірілген қазақ әліпбиінде і орнына неліктен і таңбасы алынбағанын түсіндіріп берді. Тіл маманының айтуынша ғалымдар төл әрпіміздің бірін таңбалау төңірегінде біршама пікір алмасып, ортақ шешімге келген, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.
Анар Фазылжанова: Латын әліпбиін енгізу арқылы ұпайымызды түгендеп, ұтатын жеріміз көп НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат - ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен 2017 жылы қазақ тілі әліпбиін латын графикасына көшіру жұмыстары басталған болатын. Ал, Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2019 жылғы 21 қазандағы латын графикасы негізінде қазақ тілі әліпбиін жетілдіру жөніндегі тапсырмасын орындау аясында әліпбидің 40-тан астам нұсқасы, сондай-ақ қазақ тілінің емле ережелерінің жобалары мен пернетақтадағы әріптердің орналасу тәртібі қаралған еді. Бұл қоғамның талқысына да салынды. Жетілдірілген әліпбиде әріп саны – 31. Әліпби тек латын әліпбиі базалық жүйесі таңбаларынан құралғанын айта кету керек. Бұл әліпбиде қазақ тілінің 28 дыбысы толық қамтылған.
Жаңа әліпбидегі диакритикалық таңбалар тіліміздегі кейбір дыбыстардың ерекшелігін айқындауда үлкен рөл атқарады – Ләззат Еспекова НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Таяуда ғана жарияланған латын графикасындағы жаңа жетілдірілген қазақ әліпбиіне қатысты қоғамда пікір көп. Көпшілік бұл әліпбиді қолдап та отырғаны белгілі. Дегенмен, кей тұстарын түсінбей жатқандар да кездеседі. Осыған орай жаңа әліпбидің орфографиялық жұмыс тобының мүшесі, Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық унверситетінің доценті Ләззат Еспекованы сөзге тартқан едік.
Жаңа әліпби жобасы қазақ тіліндегі сөздердің барлығын жазуға мүмкіндік береді - Құралай Күдеринова НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – 28 қаңтар күні Үкімет латын графикасындағы жетілдірілген қазақ әліпбиінің жобасын таныстырды. Бұл өз кезегінде біраздан бері ғылыми зерттеумен, талқылаумен қамтылған ауқымды жұмыстың нәтижесі екені түсінікті. Халықтың пікірін ескере отырып, сала мамандары тыңғылықты зерттеу жүргізді. Осы орайда А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының бас ғылыми қызметкері, ф.ғ.д, профессор Құралай Күдеринова жаңа әліпбидегі жаңашылдықтарды егжей-тегжейлі түсіндіріп берді.
Жаңа әліпбидегі ереже қазақ тілінің табиғи негізіне құрылады – Сұхбат НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – 2025 жылдан бастап еліміз толыққанды латын әліпбиіне көшеді. Ал кеше ғана ҚР Премьер-Министрі Асқар Мамин Қазақ тілі әліпбиін латын графикасына көшіру жөніндегі ұлттық комиссия отырысын өткізіп, онда латын графикасындағы жаңа жетілдірілген қазақ әліпбиі жарияланды. Бұл жұмыс қалай жасалып жатыр, жаңа таңбалар қандай қағидатпен іріктеліп алынды, терминдер мен жер-су аттары қалай жазылады? Осы және өзге де сауалдар бойынша ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Тіл саясаты комитетінің төрағасы Әділбек Қаба мен «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығының атқарушы директоры Ербол Тілешов сұхбат берген болатын.
ары қарай

Мұрағат

Жоғары қарай